LH (hormon luteinizujący, ang. Luteinizing Hormone) to jeden z kluczowych hormonów regulujących cykl miesiączkowy i płodność kobiety. Wydzielany przez przysadkę mózgową, LH jest odpowiedzialny za wywołanie owulacji – czyli pęknięcia dojrzałego pęcherzyka jajnikowego i uwolnienia komórki jajowej. Jego prawidłowy poziom i rytm wydzielania są niezbędne, by doszło do zapłodnienia.
Dlaczego badanie LH jest ważne w diagnostyce niepłodności?
-
Monitorowanie owulacji – nagły wzrost (tzw. „pik LH”) następuje ok. 24–36 godzin przed owulacją, co pozwala precyzyjnie określić moment największej płodności.
-
Ocena cyklu miesiączkowego – zaburzenia poziomu LH mogą wskazywać na brak owulacji, niewydolność przysadki lub inne zaburzenia hormonalne.
-
Diagnostyka zespołu policystycznych jajników (PCOS) – u kobiet z PCOS poziom LH bywa trwale podwyższony w stosunku do FSH, co zaburza dojrzewanie pęcherzyków.
-
Planowanie leczenia niepłodności – poziom LH ma znaczenie przy doborze leków do stymulacji owulacji oraz przy monitorowaniu cyklu w procedurach wspomaganego rozrodu (np. IUI, IVF).
Jak wygląda badanie?
Badanie polega na pobraniu krwi żylnej. Dla uzyskania wiarygodnych wyników:
-
W diagnostyce cyklu – LH najlepiej oznaczyć między 2. a 5. dniem cyklu razem z FSH, estradiolem i AMH.
-
W celu wykrycia piku LH – badanie można wykonywać codziennie lub co drugi dzień w drugiej fazie cyklu (od ok. 10. dnia) aż do wykrycia skoku LH.
Normy LH (mogą się różnić w zależności od laboratorium):
| Faza cyklu | Poziom LH |
|---|---|
| Faza folikularna (1–14 dzień) | 1,9–12,5 mIU/ml |
| Pik owulacyjny | 8,7–76,3 mIU/ml |
| Faza lutealna (po owulacji) | 0,5–16,9 mIU/ml |
| Po menopauzie | 15,9–54,0 mIU/ml |
Co oznacza nieprawidłowy wynik?
-
Podwyższony LH w fazie folikularnej (zwłaszcza przy LH:FSH > 2:1) może wskazywać na PCOS.
-
Zbyt niski LH może sugerować brak owulacji, niewydolność przysadki lub hipogonadyzm.
-
Brak „piku LH” – może oznaczać cykl bezowulacyjny, co wyjaśnia trudności z zajściem w ciążę.
LH a płodność:
-
Prawidłowy i nagły wzrost LH jest warunkiem dojrzewania i uwolnienia komórki jajowej.
-
Utrzymująco wysoki lub zbyt niski poziom LH może zakłócać cały cykl hormonalny, uniemożliwiając zapłodnienie.
-
LH jest także ważnym markerem przy doborze terminu inseminacji lub transferu zarodka.
Podsumowanie:
LH to jeden z najważniejszych hormonów płodności, regulujący owulację i cały cykl menstruacyjny. Jego oznaczenie pozwala dokładnie ocenić, czy owulacja w ogóle zachodzi, a także pomaga w diagnozowaniu przyczyn niepłodności, takich jak PCOS czy zaburzenia przysadki mózgowej. Badanie LH powinno być zawsze analizowane razem z poziomem FSH i estradiolu, aby uzyskać pełen obraz hormonalny kobiety starającej się o dziecko.
