FT 3
FT3 (Free Triiodothyronine) to aktywna forma hormonu tarczycy – trójjodotyroniny, która działa bezpośrednio na komórki organizmu, regulując metabolizm, temperaturę ciała, pracę układu nerwowego i rozrodczego. FT3 powstaje głównie z przekształcenia tyroksyny (FT4) i stanowi kluczowy wskaźnik czynności metabolicznej tarczycy.
Choć w rutynowej diagnostyce niepłodności częściej oznacza się TSH i FT4, badanie FT3 bywa niezbędne w bardziej szczegółowej ocenie zaburzeń hormonalnych, zwłaszcza gdy istnieje podejrzenie subklinicznej nadczynności lub niedoczynności tarczycy, mimo prawidłowych wyników TSH i FT4.
Dlaczego warto oznaczyć FT3 w kontekście płodności?
Prawidłowe stężenie FT3 wpływa na:
-
regulację cyklu miesiączkowego,
-
dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych i owulację,
-
funkcjonowanie endometrium, przygotowujące macicę do implantacji,
-
utrzymanie wczesnej ciąży, szczególnie w I trymestrze, kiedy płód jest zależny od hormonów matki.
Zaburzenia poziomu FT3 mogą prowadzić do nieregularnych cykli, braku owulacji, spadku libido, trudności z zajściem w ciążę, a także poronień.
Jak wygląda badanie?
Badanie polega na pobraniu krwi żylnej, najlepiej rano i na czczo. Często wykonywane jest razem z TSH i FT4, co daje pełniejszy obraz funkcjonowania tarczycy. Jest szczególnie zalecane przy objawach nadczynności (np. kołatanie serca, utrata masy ciała, niepokój), mimo prawidłowego TSH.
Normy FT3:
-
Zwykle wynoszą 2,0 – 4,4 pg/ml (mogą się nieznacznie różnić w zależności od laboratorium).
-
Dla kobiet planujących ciążę FT3 powinno znajdować się w środkowym lub górnym zakresie normy, a wynik należy interpretować łącznie z TSH i FT4.
Interpretacja wyników:
-
Podwyższone FT3 + niskie TSH → nadczynność tarczycy (lub jej wczesne stadium).
-
Obniżone FT3 + wysokie TSH → niedoczynność tarczycy.
-
Obniżone FT3 przy prawidłowym FT4 i TSH może wskazywać na zaburzenia konwersji FT4 do FT3, często związane z przewlekłym stresem, stanem zapalnym lub niedoborami (np. selenu, cynku).
Znaczenie dla płodności:
Nieprawidłowe FT3 może zaburzać cykl miesiączkowy, utrudniać owulację oraz wpływać na stan endometrium, co utrudnia implantację zarodka. Utrzymanie prawidłowego poziomu hormonów tarczycy – w tym FT3 – zwiększa szansę na poczęcie oraz prawidłowy rozwój ciąży.
Podsumowanie:
FT3 to ważne, choć mniej popularne badanie funkcji tarczycy, które może ujawnić subtelne zaburzenia metaboliczne wpływające na płodność. W połączeniu z TSH i FT4 stanowi wartościowe narzędzie w ocenie przyczyn niepłodności, zwłaszcza u kobiet z objawami zaburzeń hormonalnych mimo „prawidłowych” wyników podstawowych badań tarczycy.