Badanie ANA (Antinuclear Antibodies), czyli przeciwciał przeciwjądrowych, jest kluczowym testem w diagnostyce chorób autoimmunologicznych, które mogą wpływać na płodność oraz prawidłowy przebieg ciąży. W kontekście niepłodności oznaczenie ANA 1–10 pozwala na wykrycie obecności różnych typów autoprzeciwciał skierowanych przeciwko strukturom jądra komórkowego.

Układ immunologiczny kobiety z chorobą autoimmunologiczną może nieprawidłowo reagować na zarodek, traktując go jak „ciało obce”. To może prowadzić do trudności z zajściem w ciążę, poronień na wczesnym etapie, a także niepowodzeń implantacji w procedurach in vitro (IVF).

Co oznacza zakres ANA 1–10?

ANA to panel, który może obejmować badania takich autoprzeciwciał jak:

1. ANA 1 (screening, metoda IIF) – podstawowe badanie przesiewowe, wykrywające obecność przeciwciał przeciwjądrowych.

2. ANA 2 – test identyfikujący rodzaj świecenia w mikroskopie fluorescencyjnym (np. homogenny, ziarnisty, centromerowy), co pozwala na wstępną identyfikację choroby.

3. ANA 3–10 (testy potwierdzające) – to oznaczenia konkretnych przeciwciał przeciwko poszczególnym antygenom jądrowym, m.in.:

   • dsDNA – charakterystyczne dla tocznia rumieniowatego układowego (SLE),

   • ENA (Sm, RNP, SSA/Ro, SSB/La) – istotne m.in. w zespole Sjögrena i SLE,

   • Scl-70 – związane ze sklerodermią,

   • Jo-1 – w zapaleniu mięśni,

   • Histony, centromery – związane z innymi chorobami tkanki łącznej.

Znaczenie badania ANA w niepłodności

• Nieprawidłowości immunologiczne mogą zakłócać procesy implantacji zarodka i prowadzić do niepowodzeń IVF.

• Podwyższony poziom ANA może wskazywać na obecność ukrytej choroby autoimmunologicznej, nawet jeśli pacjentka nie ma jeszcze objawów klinicznych.

• Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie (np. immunosupresja, heparyna, kortykosteroidy) mogą znacznie poprawić szansę na ciążę i jej prawidłowy przebieg.

Jak wygląda badanie?

Badanie ANA wykonuje się z próbki krwi żylnej. W zależności od wyników ANA 1 i 2, laboratorium może przeprowadzić dalsze testy potwierdzające ANA 3–10 w celu dokładniejszej identyfikacji przeciwciał.

Dla kogo przeznaczone?

Badanie ANA jest zalecane szczególnie:

• kobietom z nawracającymi poronieniami,

• pacjentkom z niepowodzeniami implantacji (RIF),

• kobietom z niepłodnością niewyjaśnionego pochodzenia,

• osobom z objawami sugerującymi choroby autoimmunologiczne.

ANA 1–10 to kompleksowe badanie, które pomaga odkryć ukryte przyczyny niepłodności o podłożu immunologicznym, a wczesna diagnoza i wdrożenie leczenia może znacząco zwiększyć szanse na zdrową ciążę.